De kans is groot dat we in de toekomst vaker thuis werken, digitaal samenwerken en meer onze eigen tijd blijven indelen. Vrijwel niemand wil terug naar de 9-tot-5-kantoorbaan en ‘s ochtend en ’s avonds in de file staan om op kantoor je e-mails te beantwoorden. Wat betekent dat voor de stijl van leidinggeven?
Deze week publiceerde het NIP een whitepaper met daarin praktische tips voor leidinggevenden. De tips komen van een groep van tien Nederlandse onderzoekers en psychologen, onder wie de hoogleraren Arnold Bakker, Aukje Nauta en Mark van Vugt.
Het mooie aan deze tips is dat ze over vijf thema’s gaan, die allemaal een onderdeel vormen van de 8 van werkgeluk: de factoren die het meest bepalend zijn voor je werkgeluk.
Contact houden
Dit verwijst naar verbinding. Mensen hebben een intrinsieke behoefte om verbonden te zijn met een groep of een organisatie. Als leidinggevende speel je daarin een belangrijke rol. Communiceer liever te veel dan te weinig. Regel informele contactmomenten, van virtuele vrijdagmiddagborrels tot een online spreekuur. Blok hiervoor tijd in je agenda en laat iedereen dit weten. Bijvoorbeeld: “Dinsdag en donderdag kun je mij altijd videobellen tussen 12 en 13u. Bij dringende vragen: stuur me even een bericht, dan bel ik je zo snel mogelijk terug.”
Waarderen
Kies andere motivatoren om te belonen, zoals erkenning, ruimte voor groei en meer verantwoordelijkheid.
Beloning is geen gelukmaker, het is een zogenaamde dishappifier: je wordt niet gelukkiger van meer salaris, maar wel ongelukkiger als je beloning niet eerlijk is. Een oprecht compliment heeft meer effect op het werkgeluk. Wees niet bang dat de relatie dan verandert of dat het je positie als leidinggevende ondermijnt. Dat is leiderschap van de vorige eeuw.
Mensgericht leidinggeven
Vermijd micromanagement en stimuleer dat mensen hun eigen werk beheren en eigen grenzen stellen.
Dit is precies waar het om gaat bij vertrouwen: laat merken dat je elkaar vertrouwt. Openheid valt daar ook onder.
Gezond werken
Werk niet te veel en let op je eigen gezondheid. Help werknemers met doelen stellen, deadlines halen en hulp inroepen.
Het gaat erom dat mensen iets willen presteren, op een gezonde manier doelen halen. In het model heet dat voldoening. Vraag aan het einde van de week eens waar medewerkers energie van kregen.
Investeren in ontwikkeling
Een risico van een crisis is dat je je te veel op de korte termijn richt. De aandacht voor de ontwikkeling van medewerkers vermindert zo, terwijl werken aan je toekomst juist heel motiverend kan zijn. Wat kun je doen als leider? Collega’s aan elkaar koppelen bijvoorbeeld, zodat ze kunnen leren van elkaar. Praat ook zelf met medewerkers over hun toekomst.
Groeien en jezelf ontwikkelen is een van de motoren van je werkgeluk. In ons model heet dit competentie. Leuk vraag aan je medewerkers aan het begin van de week: wat wordt deze week jouw uitdaging?
Tips voor de overige drie factoren van werkgeluk:
Plezier
Zorg dat het werk inhoudelijk leuk blijft en bewaak de werksfeer. Ook online mag er gelachen worden!
Autonomie
Natuurlijk, door het thuiswerken zijn medewerkers veel zelfstandiger. Maar maak als leidinggevende af en toe weer duidelijk dat mensen zelf kunnen beslissen. Vraag ze ook om hun mening (en doe er dan ook iets mee). Laat merken dat ze ertoe doen.
Zingeving
Als je veel thuiswerkt, vergeet je iets makkelijker waar we het nou eigenlijk voor doen. Als leidinggevende kunt je wat vaker positieve klantervaringen benoemen. Benadruk ook regelmatig hoe belangrijk jouw team is voor de organisatie en waar we het ook alweer voor doen. En benadruk ook wat ieder individu bijdraagt aan de organisatie. Wees niet bang dat je de ander dan tekort doet: die anderen zijn volgende keer aan de beurt.
Bronnen
Effectief leiderschap tijdens en na COVID-19, Nederlands Instituut voor Psychologen(NIP) (klik hier)
Deze tijd vraagt om nieuw leiderschap, Ben Tiggelaar in NRC, 5 maart 2021 (klik hier)
Hoe meet je werkgeluk? Handboek Werkgeluk, hoofdstuk 1, Arie Pieter Veldhoen – MonitorGroep (klik hier)
